De Zuid-Tiroolse kozijnfabrikant Finstral streeft naar dialoog, brengt gesprekken op gang en bespreekt relevante thema’s rond architectuur in al haar facetten. Voor de derde editie van het Finstral Magazine F_03 stelden we acht vragen aan architecten uit heel Europa. Lees hier de antwoorden van Marco Colletti van Studio Marco Piva.

1. Hoe denkt u als architect over licht?
Marco Colletti: Licht is ongetwijfeld een actief en levend element. Vooral natuurlijk licht verandert in de loop van de dag het uiterlijk van een architecturaal project. Met behulp van kunstlicht kunnen unieke scenario's tot stand komen, die de toeschouwer door interactie ook kan veranderen. Het lichtontwerp moet samen met het architecturale project uitgewerkt worden, zodat de vorm en geometrie door het spel van licht en schaduw benadrukt worden. Zowel dag- als kunstlicht kan een instrument worden waarmee de architect zijn architectuur gedefinieerder kan vormgeven. Precies om die reden mag licht niet als puur technische aanvulling beschouwd worden. Licht moet veeleer als een volwaardig onderdeel van het architecturale project gezien worden.

2. Hoe verwerkt u daglicht in uw ontwerpen?
Licht geeft de omgeving waarin we leven vorm en voegt karakter toe aan de architectuur die we ontworpen hebben. Daarom moet het voortdurend worden opgevat in relatie tot ruimte en tijd. Er bestaan geen normen voor het gebruik van licht in een architecturaal project, aangezien de oriëntatie van het gebouw, de geografische ligging en de breedtegraad van de locatie een grote invloed hebben op de kenmerken van natuurlijk licht en het ontwerp ervan.

3. Hoe gebruikt u het kozijn als architecturaal middel voor de vormgeving?
Deuren en kozijnen worden helaas al te vaak gezien als niet meer dan functionele elementen, omdat ze in de eigentijdse architectuur alleen volgens richtlijnen en voorschriften gebruikt worden. In werkelijkheid vormen ze echter een van de belangrijkste elementen in de architectuur. Vandaag de dag bestaan er zelfs tal van gebouwen waarbij simpele vierkante of rechthoekige gaten in de muur de relatie tussen buiten en binnen op een triviale manier definiëren, en dat is nog zacht uitgedrukt. Toch zijn kozijnen een belangrijk element in de architecturale vormgeving. Het ontwerp ervan moet in elk geval bepaald worden op basis van de functie en de locatie. Bij onze projecten is het zeker de bedoeling om voor zoveel mogelijk zicht naar buiten te zorgen, vooral bij projecten in de sector van de gastronomie of luxewoningen.

4. Welk (bekend) bestaand gebouw zou u graag een nieuwe bestemming geven of uitbreiden?
Als architectuur- en ontwerpbureau vinden we dat het een van de grootste uitdagingen en spannendste belevenissen is om een historisch gebouw nieuw leven in te blazen. We zien ontwerpen en plannen als een soort missie en daarom kan ik niet één bepaald gebouw noemen dat ik zou willen verbouwen of uitbreiden. Ons doel is om 'stukken geschiedenis' in duurzame ruimtes te transformeren en zo nog meer mensen met deze historische gebouwen in contact te brengen. We hebben al vaak voor de uitdaging gestaan om verlaten en gesloten historische gebouwen, van fabrieken tot winkelruimtes, weer tot leven te wekken. We gaan op zoek naar de verborgen energie van een gebouw, doen de sfeer herleven, passen het aan de nieuwe levensbehoeften aan en steken het in een hedendaags jasje.

5. Bouwen is een wirwar van ontelbare richtlijnen en deels verouderde procedures: wat zou u veranderen? En hoe?
Ik ben het helemaal eens met die uitspraak. De richtlijnen zijn verouderd en de specificaties vaak te streng. Het is echter niet de bedoeling om losstaande aspecten te veranderen, maar een innovatievere visie te hebben en de ontwerpers meer autonomie te geven. Het is helemaal niet eenvoudig om te zeggen wat we zouden veranderen. In de verschillende landen en regio’s waar we actief zijn, bevat de wetgeving enkele aspecten die innovatie en projectontwikkeling belemmeren. Misschien zou het zinvol zijn om de wetgevers te laten bijstaan door architecten bij de uitwerking van de verschillende plannen. Zo zouden ze een goede balans kunnen vinden tussen administratieve voorschriften en stedenbouwkundige vrijheid voor het gebied in kwestie. In elk geval is het in Italië hoog tijd dat er een beleid komt waardoor de steden actief voor meer aantrekkelijkheid kunnen zorgen op het vlak van de arbeidsmarkt, proces- en productinnovatie, onderzoek, internationalisering, milieubescherming, vrije tijd en onderwijs.

6. Architectuur is gebouwde realiteit. Welke maatschappelijke en politieke verantwoordelijkheid hebben architecten vandaag de dag?
Architectuur is een belofte die de architect doet aan de stad en de mensen die daar leven en werken. De architect ontwerpt en bouwt de plekken waar we leven, zowel binnen als buiten. Hij moet dus niet alleen aan de bouwheer verantwoording afleggen. Een gebouw kan niet als alleenstaand element beschouwd worden, maar moet gezien worden in een ruimtelijke, maar ook sociale en maatschappelijke context. Ook vanuit politiek oogpunt komt de architect een fundamentele rol toe in de samenleving van nu en morgen, zodat hij enerzijds het milieu kan beschermen, maar anderzijds ook de ontwikkeling van de verschillende economische en sociale sectoren kan bevorderen.

7. Met wie zou u graag een gesprek (over architectuur) voeren, en waarover?
Gezien de huidige situatie en de voortdurende ontwikkeling van de samenleving van nu vind ik het erg belangrijk om constructieve gesprekken te voeren met de architecten van de toekomst, om hen voor te bereiden op de uitdaging die de toekomst voor ons in petto heeft. Toekomstige ontwerpers moeten zich steeds meer bewust zijn van het multidisciplinaire karakter van projectplanning. Door de verschillende specialisaties van de universiteiten worden een uitstekende teamspirit en de samenwerking tussen mensen met verschillende knowhow alsmaar belangrijker om de uitdagingen van elk project het hoofd te bieden.

8. Met welke stelling zou u dat gesprek openen?
Een belangrijk aspect waarmee toekomstige architecten zich zonder twijfel zullen moeten bezighouden, is de 'projectmanagement-aanpak'. Daarbij moet zeker de nadruk liggen op het belang van teamwork, dat de eigen multidisciplinaire vaardigheden en vakkennis combineert en waar diversiteit en complementariteit gewaardeerd worden. Zo ontstaat een compacte groep die visies en oplossingen kan ontwikkelen voor een kwalitatief hoogstaand eindproduct dat voldoet aan de verwachtingen van de klant.

Studio Marco Piva, die in 1990 werd opgericht, ziet zichzelf eerder als een experimenteel atelier waarin rigoureus wordt gewerkt aan projecten van erg uiteenlopende omvang, van architectuur tot interieurontwerp en industrieel design. De oprichter en eigenaar, Marco Piva, was een van de zes architecten die van 1977 tot 1988 internationale successen boekten met de ontwerpstudio STUDIODADA. Marco Piva’s werk werd bekroond met tal van awards.
studiomarcopiva.com

Ontdek meer antwoorden van architecten uit heel Europa:
finstral.com/framinglight